How Dadasaheb Phalke Found Actress For His Films: धुंडिराज गोविंद फाळके उर्फ दादासाहेब फाळके यांचा जन्म आजच्या दिवशी म्हणजेच ३० एप्रिल १८७० रोजी नाशिक येथे झाला. दादासाहेब हे केवळ उत्तम दिग्दर्शकच नव्हते तर ते एक प्रसिद्ध पटकथा लेखक आणि निर्माताही होते. 19 वर्षांच्या कारकिर्दीत दादासाहेबांनी 27 लघुपटांसह 95 चित्रपटाची निर्मिती केली. इतकेच नाही तर हिंदी चित्रपटसृष्टीची पाय रचत त्यांनी बॉलिवूडला पहिला हिंदी चित्रपटही दिला.
दादासाहेब फाळके यांनी 1913 साली पहिला मूकपट बनवला, त्याचे नाव 'राजा हरिश्चंद्र'. भारतीय चित्रपटसृष्टीतील त्यांच्या योगदानामुळे भारत सरकारने त्यांच्या सन्मानार्थ दादासाहेब फाळके पुरस्काराची जाहीर केला. हा भारतीय चित्रपटसृष्टीतील सर्वात प्रतिष्ठित पुरस्कार मनाला जातो.
'द लाइफ ऑफ क्राइस्ट' या चित्रपटाने त्यांना खूप प्रेरणा दिली, हा चित्रपट पाहून दादासाहेबांनी मोठे व्रत घेतले. धुंडिराज गोविंद फाळके, द लाइफ ऑफ क्राइस्ट थिएटरमध्ये पाहत असताना, त्यांनी ठरवले की त्यांना येशू ख्रिस्तासारखी जिवंत भारतीय धार्मिक पात्रे पडद्यावर आणायची आहेत. त्यावेळी धुंधीराज सरकारी नोकरी करत होते, पण ते या चित्रपटामुळे इतके प्रेरित झाले की त्यांनी नोकरी सोडली.
धुंडिराज हे भारत सरकारच्या पुरातत्व विभागात छायाचित्रकार म्हणून काम करायचे. व्यावसायिक छायाचित्रकार होण्यासाठी ते गुजरातमधील गोध्रा येथे गेला होता. मात्र, तेथे दोन वर्षांच्या वास्तव्यादरम्यान त्यांची पहिली पत्नी आणि एका मुलाने जगाचा निरोप घेतला. त्याच्या आलेल्या या प्रसंगाने ते कोलमडले आणि दादासाहेबांनी ते शहर सोडले. (Latest Entertainment News)
आज सिनेसृष्टीचा बिझनेस करोडो आणि अब्जावधीत आहे. मात्र, धुंडिराज गोविंद फाळके यांनी केवळ 20-25 हजार रुपयांच्या बजेटपासून त्यांची सुरुवात केली. त्याकाळी 20-25 हजार रुपये ही फार मोठी रक्कम होते. त्या काळी इतकी मोठी रक्कम उभी करणे धुंडिराज यांना सोपे नव्हते. त्यासाठी त्यांनी त्यांची मालमत्ता एका सावकाराकडे गहाण ठेवली होती. मित्राकडूनही कर्ज घेतले.
धुंडिराज उर्फ दादासाहेबांनी परिपूर्णतेच्या शोधात बरेच काही केले. त्याच्या शोधाची आणि यशस्वी चित्रपटांची कथा ही एक गाथा आहे. ज्या काळात दादासाहेबांनी चित्रपट निर्मिती सुरू केली, त्या काळात स्त्रिया चित्रपट जगतापासून दूर राहायच्या.
बहुधा पुरुषच स्त्री भूमिका करत असत, पण दादा साहेबांना त्यांच्या चित्रपटात एका स्त्रीला कास्ट करायचे होते, त्यासाठी त्यांनी रेड लाईट एरिया गाठला. दुर्गा गोखले आणि कमला गोखले या पहिल्या दोन अभिनेत्रींनी त्यांच्यासाठी काम केले.
दादासाहेब फाळके यांनी मोहिनी भस्मासुर (1913), सत्यवान सावित्री (1914), लंका दहन (1917), श्री कृष्ण जन्म (1918) आणि कालिया मर्दन (1919) यश अनेक उत्कृष्ट चित्रपट इंडस्ट्रीला दिले. गंगावतरण हा त्यांचा शेवटचा बोलपट. तर 'सेतुबंधन' हा त्यांचा शेवटचा मूकपट होता.
Read Marathi news and watch Live TV. Breaking news from Maharashtra, India, Pune, Mumbai, Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle at SaamTV. Get Live Marathi news on Mobile. Download the Saam Tv app for Android and IOS.
