Diabetes Day : दोन दशकांपूर्वीपर्यंत, मधुमेह ही वय-संबंधित आरोग्य समस्या म्हणून ओळखली जात होती, जरी सध्या, तरुण लोकांमध्येही त्याचा धोका झपाट्याने वाढत आहे. एका आकडेवारीनुसार, यूकेमध्ये २०१६-१७ मध्ये ४० वर्षांखालील मधुमेहींची संख्या १.२० लाखाच्या जवळपास होती, जी २०२०-२१ मध्ये २३ टक्क्यांनी वाढून १.४८ पेक्षा जास्त झाली आहे. भारतातही असेच आकडे पाहायला मिळत आहेत. आरोग्य तज्ज्ञांच्या मते, सध्या मधुमेहाच्या प्रत्येक चार नवीन रुग्णांपैकी एकाचे वय ४० वर्षांपेक्षा कमी आहे. विविध जोखीम घटक तरुणांना या गंभीर आजाराला बळी पडत आहेत.
जागतिक स्तरावर मधुमेहाच्या वाढत्या धोक्याबद्दल लोकांना जागृत करणे आणि ते टाळण्यासाठी आवश्यक असलेल्या खबरदारीबद्दल जागरूकता वाढवणे या उद्देशाने दरवर्षी १४ नोव्हेंबर रोजी जागतिक मधुमेह दिन पाळला जातो. साजरा केला जातो. अस्वास्थ्यकर खाण्याच्या सवयी, लठ्ठपणा आणि बैठी जीवनशैली इत्यादींमुळे तरुणांमध्ये हा धोका वाढत असल्याचे आरोग्य (Health) तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे. मधुमेहामुळेही (Diabetes) अनेक गुंतागुंत होऊ शकतात, त्यामुळे त्याला प्रतिबंध करण्यासाठी प्रत्येकाने उपाय करत राहणे आवश्यक आहे.
लहान वयात मधुमेहाची स्थिती जीवनाच्या गुणवत्तेवर परिणाम करू शकते, म्हणून त्याच्या जोखीम घटकांबद्दल सतर्क राहणे आवश्यक आहे.
तारुण्य आणि मधुमेहाचा धोका -
मधुमेहाचे म्हणणे आहे की, गेल्या काही वर्षांत असे दिसून आले आहे की मुले, किशोरवयीन मुले आणि त्यांच्या ३० च्या दशकातील लोकांना मधुमेह होण्याची शक्यता वाढत आहे, तर काही दशकांपूर्वीपर्यंत या वयोगटातील लोक सुरक्षित मानले जात होते. केली होती. बैठी जीवनशैली हे याचे प्रमुख कारण असू शकते. ही समस्या अनेक मुलांमध्येही दिसून आली आहे. येथे गंभीर गोष्ट अशी आहे की तुमची ही समस्या जितकी लहान असेल तितकी वेळोवेळी गंभीर गुंतागुंत होण्याचा धोका जास्त असतो. त्यामुळेच मधुमेह टाळण्यासाठी प्रत्येकाने उपाययोजना करत राहणे गरजेचे झाले आहे.
चला तरूणांना या गंभीर आजारापासून सुरक्षित ठेवण्यासाठी सर्वात महत्त्वाच्या गोष्टी कोणत्या आहेत हे जाणून घेऊया?
लठ्ठपणामुळे मधुमेहाची समस्या -
डॉक्‍टरांच्या मते, तरुण वयात लठ्ठपणा हे देखील मधुमेहाचे प्रमुख कारण मानले जाऊ शकते. अस्वास्थ्यकर खाण्याच्या सवयी, विशेषत: जंक फूड, ज्यामध्ये कॅलरीज, साखर आणि चरबी जास्त असतात, लठ्ठपणा आणि मधुमेह या दोन्हींचा धोका वाढवतात. ज्या लोकांचे वजन जास्त आहे त्यांना चयापचयाशी संबंधित समस्यांचा धोका जास्त असल्याचे दिसून आले आहे, ज्यामुळे इन्सुलिनचे उत्पादन आणि त्याची कार्यक्षमता प्रभावित होऊ शकते. मधुमेह टाळण्यासाठी वजनावर नियंत्रण ठेवणे सर्वात महत्त्वाचे मानले जाते.
तणावपूर्ण परिस्थिती हानीकारक -
आहे तरुणांमधील तणावाची समस्या खूप वेगाने वाढत असल्याचे दिसून आले आहे, विशेषत: साथीच्या आजारानंतर त्याच्या प्रकरणांमध्ये मोठी उडी आली आहे. अभ्यासात असे आढळून आले आहे की जे लोक जास्त तणावाखाली असतात त्यांना कालांतराने मधुमेह होण्याचा धोका जास्त असतो. तणावामुळे थेट मधुमेह होत नाही, परंतु काही पुरावे आहेत की तणाव आणि टाइप 2 मधुमेहाचा धोका यांच्यातील संबंध असू शकतो.
संशोधकांनी दाखवून दिले की उच्च पातळीच्या तणावामुळे स्वादुपिंडातील इन्सुलिन-उत्पादक पेशींच्या कार्यावर परिणाम करणारे अनेक संप्रेरकांचे उत्सर्जन होते.
एकाच जागी बसण्याची सवय -
डॉक्टरांचे म्हणणे आहे की जे लोक एकाच ठिकाणी जास्त वेळ बसतात त्यांना शारीरिक निष्क्रियतेचा धोका जास्त असतो, या स्थितीमुळे मधुमेह होऊ शकतो. शरीर सक्रिय ठेवून हा धोका कमी करता येतो. योगा-व्यायाम, धावणे-चालणे यांसारख्या सवयी रुटीनमध्ये समाविष्ट करून शरीर सक्रिय ठेवता येते, ज्यामुळे मधुमेहाचा धोका कमी होतो.
डिस्क्लेमर: सदर लेख फक्त सामान्य माहितीसाठी आहे. अधिक तपशीलांसाठी नेहमी आपल्या डॉक्टरांशी संपर्क साधा.
Read Marathi news and watch Live TV. Breaking news from Maharashtra, India, Pune, Mumbai, Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle at SaamTV. Get Live Marathi news on Mobile. Download the Saam Tv app for Android and IOS.
