Mental Health : मानसिक आरोग्य विकारांचा धोका झपाट्याने वाढत आहे. अलीकडील अभ्यासात, आरोग्य तज्ञांनी लोकांना त्याच्या वाढत्या गंभीर धोक्यांबद्दल सतर्क केले आहे. नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ मेंटल हेल्थ अँड न्यूरोसायन्सेस (NIMHANS) च्या अलीकडील अभ्यासानुसार, शहरातील पेइंग गेस्ट (पीजी) निवासस्थानात राहणाऱ्या तरुणांमध्ये मानसिक आरोग्य (Health) समस्यांचा धोका, ज्यामुळे गंभीर प्रकरणांमध्ये नैराश्य येऊ शकते.
निरीक्षण करण्यात आले आहे. या वर्षी १८ ते २९ वयोगटातील ३०० पेक्षा जास्त लोकांपैकी १० टक्क्यांनी मेजर डिप्रेसिव्ह एपिसोड्स (MDEs) आणि १३.९ टक्क्यांनी चिंताग्रस्त (Stress) विकार नोंदवले.
त्याचप्रमाणे, कॅनेडियन युनिव्हर्सिटीच्या संशोधकांनी नुकत्याच केलेल्या एका अभ्यासात असे आढळून आले आहे की, कोरोना महामारीनंतर मानसिक आरोग्य विकारांच्या घटनांमध्ये झपाट्याने वाढ झाली आहे.
महामारीच्या काळात आठपैकी एकाला पहिल्यांदा नैराश्याचे निदान झाले आहे, ज्यावरून असे दिसून येते की महामारीच्या प्रतिकूल परिस्थितीमुळे लोकांच्या मानसिक आरोग्यावर गंभीर परिणाम झाला आहे.
संशोधकांचे म्हणणे आहे की सर्व वयोगटातील लोकांनी त्यांच्या मानसिक आरोग्याबाबत विशेष खबरदारी घेणे आवश्यक आहे, कारण गंभीर प्रकरणांचा धोका वेगाने वाढत आहे. त्याचे दुष्परिणाम जवळपास प्रत्येक वयोगटातील लोकांवर दिसून येत आहेत.
मानसिक आरोग्याचा धोका वाढतो -
NIMHANS संशोधकांना अभ्यासात असे आढळून आले की लोकांमध्ये मानसिक आरोग्याच्या समस्या वेगाने वाढल्या आहेत, जरी लोक अनेक कारणांमुळे डॉक्टरांकडे जात नाहीत. मानसिक आरोग्य विकारांचे धोके झपाट्याने वाढत आहेत, असे निम्हान्स येथील एपिडेमियोलॉजीचे सहयोगी प्राध्यापक डॉ अरविंद म्हणतात. २०१५-१६ च्या राष्ट्रीय मानसिक आरोग्य सर्वेक्षणानुसार, २.८ टक्के भारतीयांना मूड विकार आहेत, तर ३.५ टक्के लोकांना चिंता आणि न्यूरोटिक आरोग्य समस्या आहेत. अशा जोखमींबाबत सर्व लोकांनी विशेष खबरदारी घेणे आवश्यक आहे.
पीजी रहिवाशांमध्ये पाहिल्या जात असलेल्या समस्या -
संशोधकांना असे आढळून आले की मानसिक आरोग्याच्या समस्यांचे निदान झालेल्या पीजी रहिवाशांपैकी बहुतेक लोक ड्रग व्यसनी असल्याचे आढळून आले. त्यापैकी काहींना दारू पिण्याची सवय होती तर काहींना तंबाखूचे सेवन करण्याची सवय होती. संशोधकांना PGs मध्ये राहणाऱ्या लोकांमध्ये मानसिक आरोग्याच्या समस्यांसाठी दोन घटक जबाबदार असल्याचे आढळले.
प्रथम -
ते घरापासून दूर एका नवीन शहरात राहतात आणि बरेच तास काम करतात.
दुसरे -
त्यांना भावनिक आधार नसतो. अशा लोकांना त्यांच्या भावना सांगणे कठीण आहे.
कोरोना महामारीमुळे मानसिक आरोग्याच्या समस्या वाढल्या -
आहेत कोरोना महामारीमुळे मानसिक आरोग्य विकारांचा धोका लक्षणीय वाढला आहे. या संदर्भात, कॅनडात नुकत्याच झालेल्या एका अभ्यासात, शास्त्रज्ञांच्या एका चमूने लोकांना त्याच्या वाढत्या धोक्यांबद्दल सतर्क केले आहे. 20,000 हून अधिक लोकांच्या अभ्यासात असे आढळून आले की, महामारीच्या काळात आठपैकी एका प्रौढ व्यक्तीला पहिल्यांदा नैराश्याचा अनुभव आला. दुसरीकडे, जे आधीच तणाव-औदासिन्य विकारांचे बळी होते, त्यांच्या लक्षणांची तीव्रता अधिक दिसून आली.
कोरोना महामारीचे दुष्परिणाम -
इंटरनॅशनल जर्नल ऑफ एन्व्हायर्नमेंटल रिसर्च अँड पब्लिक हेल्थमध्ये प्रकाशित झालेल्या या अभ्यासात शास्त्रज्ञांनी सांगितले की, कोरोना महामारीचा लोकांच्या मानसिक आरोग्यावर अनेक प्रकारे परिणाम झाला आहे. कमी उत्पन्न आणि बचतीच्या समस्या, एकाकीपणा, आरोग्य सेवा मिळण्यात अडचण इत्यादी कारणे यासाठी जबाबदार असल्याचे आढळून आले.
आरोग्य तज्ञ म्हणतात की मानसिक आरोग्य विकारांचा धोका असलेल्या सर्व लोकांना विशेषत: सतर्क राहण्याची आवश्यकता आहे. यासंबंधीची लक्षणे दिसल्यास तज्ज्ञांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे.
डिस्क्लेमर: सदर लेख फक्त सामान्य माहितीसाठी आहे. अधिक तपशीलांसाठी नेहमी आपल्या डॉक्टरांशी संपर्क साधा.
Edited By : Shraddha Thik
Read Marathi news and watch Live TV. Breaking news from Maharashtra, India, Pune, Mumbai, Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle at SaamTV. Get Live Marathi news on Mobile. Download the Saam Tv app for Android and IOS.
